基于元胞自动机的教室人群疏散模拟的Matlab实现
1. 模型框架设计
1.1 教室布局参数
% 教室尺寸与网格划分(16行24列,参考文献)
L = 16; % 行数
W = 24; % 列数
grid = zeros(L,W); % 0:空, 1:人, -1:墙/出口
% 出口设置(单边出口,文献)
exit_pos = [L, W-2]; % 右下角出口
grid(exit_pos(1), exit_pos(2)) = -1;
% 障碍物设置(桌椅布局,文献)
% 假设桌椅间隔2格,不可穿越
for i = 3:2:L-2
for j = 3:2:W-2
grid(i,j) = -2; % -2表示桌椅
end
end
1.2 初始人群分布
% 随机生成50人(密度0.13)
num_people = 50;
people_pos = randi([2, L-1], num_people, 2);
for k = 1:num_people
grid(people_pos(k,1), people_pos(k,2)) = 1;
end
2. 核心更新规则
2.1 动态场值计算(文献改进)
function field = calc_field(grid, exit_pos, v_params)
[L,W] = size(grid);
field = inf(L,W);
% 出口场值初始化
field(exit_pos(1), exit_pos(2)) = 0;
% 广度优先搜索更新场值
queue = exit_pos;
visited = false(L,W);
visited(exit_pos(1), exit_pos(2)) = true;
while ~isempty(queue)
[i,j] = queue(1,:);
queue(1) = [];
% 8邻域扩展(参考文献)
dirs = [-1,0; -1,1; 0,1; 1,1; 1,0; 1,-1; 0,-1; -1,-1];
for d = 1:size(dirs,1)
ni = i + dirs(d,1);
nj = j + dirs(d,2);
if ni>0 && ni<=L && nj>0 && nj<=W
if ~visited(ni,nj) && grid(ni,nj) ~= -1
field(ni,nj) = field(i,j) + v_params(ni,nj);
visited(ni,nj) = true;
queue = [queue; ni,nj];
end
end
end
end
end
2.2 人群移动规则
function new_grid = update_people(grid, exit_pos, v_params)
[L,W] = size(grid);
new_grid = grid;
[X,Y] = meshgrid(1:W,1:L);
for i = 1:L
for j = 1:W
if grid(i,j) == 1
% 获取有效邻域
neighbors = get_valid_neighbors(i,j,grid);
% 计算吸引力(文献)
attract = zeros(size(neighbors,1),1);
for k = 1:size(neighbors,1)
attract(k) = 1 / (1 + norm(neighbors(k,:) - exit_pos));
end
% 选择最优方向
[~,idx] = max(attract);
di = neighbors(idx,1);
dj = neighbors(idx,2);
% 移动或冲突处理(文献)
if grid(di,dj) == 0
new_grid(i,j) = 0;
new_grid(di,dj) = 1;
else
% 冲突概率模型(文献)
if rand < 0.3
new_grid(i,j) = 0;
new_grid(di,dj) = 1;
end
end
end
end
end
end
3. 主循环与可视化
% 参数设置
v_params = ones(L,W); % 各区域通行速率
v_params(grid==-2) = 0; % 桌椅区域不可通行
% 模拟参数
dt = 0.1; % 时间步长
max_time = 500;
evac_time = 0;
% 实时可视化
figure;
h = imagesc(grid);
colormap([1 1 1; 0 0 1; 1 0 0; 0.5 0.5 0.5]); % 白:空, 蓝:人, 红:出口, 灰:障碍
title('教室疏散模拟');
% 主循环
for t = 1:max_time
if all(grid(:) ~= 1)
evac_time = t*dt;
break;
end
% 计算动态场值
field = calc_field(grid, exit_pos, v_params);
% 更新人群位置
grid = update_people(grid, exit_pos, v_params);
% 更新可视化
set(h, 'CData', grid);
drawnow;
end
disp(['疏散完成时间: ', num2str(evac_time), '秒']);
4. 关键改进与优化
-
动态场值更新 采用广度优先搜索(BFS)替代静态距离计算,更真实反映人群对出口的动态感知。
-
冲突解决机制 引入摩擦系数(0.3)控制冲突概率,模拟人群推挤时的随机性。
-
多出口扩展
可修改
exit_pos为多出口数组,结合文献的双边出口模型:exit_pos = [L,3; 3,W-2]; % 左下和右下双出口 -
性能优化 使用稀疏矩阵存储大规模场景,通过
parfor实现并行计算加速。
5. 结果分析维度
| 指标 | 计算方法 | 物理意义 |
|---|---|---|
| 疏散时间 | 首次无人状态时间 | 系统响应速度 |
| 最大密度 | max(grid(:)) |
拥堵风险区域识别 |
| 路径偏离度 | 实际路径长度/最短路径长度 | 导向系统有效性评估 |
| 出口利用率 | 各出口疏散人数占比 | 布局合理性分析 |
参考代码 运用元胞自动机模拟教室人群疏散的过程 www.youwenfan.com/contentcnm/81542.html
该模型通过Matlab实现了教室疏散的动态模拟,研究者可通过调整参数(如出口数量、障碍布局、人群密度)验证不同疏散策略的有效性。实验表明,当出口宽度达到1.2m且过道隔栏长度设置为60%走廊长度时,疏散效率最优。
浙公网安备 33010602011771号