Re:从零开始的二项式反演

关于反演

演绎推理是我们在数学中经常遇到的一些方法。对于数列来说,通过原数列计算出新的数列叫作演绎,而通过计算出的数列反推出原数列则被称为反演

形象化地,如果原数列为 \(g(x)\),新数列是 \(f(x)\),且满足:\(\large f(x) = \displaystyle\sum^x_{k = 0}a_{x,k} \times g(k)\)

而反演就是希望我们可以通过 \(f(x)\) 来得到 \(g(x)\),即 \(\large g(x) = \displaystyle\sum^x_{k = 0}b_{x,k} \times f(k)\)

以上式子经过结合表示为:

\(\large f(x) = \displaystyle\sum^x_{k = 0}a_{x,k} \times g(k) \Rightarrow g(x) = \displaystyle\sum^x_{k = 0}b_{x,k} \times f(k)\)

数列反演有许许多多种不同的类型,就例如莫比乌斯反演,二项式反演等等。其实,我们发现反演其实就是在解方程,一些方程组有算法上固定的、特殊的解,我们对于这些特殊的算法冠以具体的名字,就例如二项式反演

二项式反演的常用的公式+证明:

  • 辅助公式:

    \(\large \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}\left(-1\right)^k\dbinom{n}{k} = \left[n = 0\right]\)

    \(\mathcal Proof:\)

    首先,当 \(n = 0\) 时,式子显然成立。

    \(n > 0\) 时,由二项式定理可得:\(\large \displaystyle\sum^n_{k = 0}\left(-1\right)^k\dbinom{n}{k} = \left(1 - \left(-1\right)\right)^n=0\)

    证毕。

  • 公式1(基础公式):

    \(\large f(n) = \displaystyle\sum^n_{k=0}\dbinom{n}{k}g(k)\)

    \(\large \Leftrightarrow g(n) = \displaystyle\sum^n_{k=0}\left(-1\right)^{n - k}\dbinom{n}{k}f(k)\)

    \(\mathcal Proof:\)

    首先,我们拿出一个很显然的式子:\(\large g(n) = \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}\left[n - k = 0\right]\dbinom{n}{k}g(k)\)

    这应该不需要说明吧

    \(\large \therefore g(n) = \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}\left[n - k = 0\right]\dbinom{n}{k}g(n)\)

    \(\large = \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}\displaystyle\sum^{n - k}_{i = 0}(-1)^i\dbinom{n - k}{i}\dbinom{n}{k}g(k)\)

    \(\large = \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}\displaystyle\sum^{n - k}_{i = 0}(-1)^i\dbinom{n}{i}\dbinom{n - i}{k}g(k)\)

    \(\large = \displaystyle\sum^{n}_{i = 0}(-1)^i\dbinom{n}{i}\displaystyle\sum^{n - i}_{k = 0}\dbinom{n - i}{k}g(k)\)

    \(\because \large f(n) = \displaystyle\sum^n_{k=0}\dbinom{n}{k}g(k)\)

    \(\large \therefore g(n) = \displaystyle\sum^{n}_{i = 0}(-1)^k\dbinom{n}{k}f(n - k)\)

    注意此处将原来的 \(i\) 换成了 \(k\),便于与原式比较。

    \(\large \therefore g(n) = \displaystyle\sum^{n}_{k = 0}(-1)^{n - k}\dbinom{n}{k}f(k)\)

    证毕。

    由于公式2、3证法与公式基础公式大同小异(都是同样的带入方法,只是求和的下界与上界不同),所以就不用证了吧(逃

  • 公式2(至多与恰好问题):

    \(\large f(n) = \displaystyle\sum^n_{k=m}\dbinom{n}{k}g(k)\)

    \(\large \Leftrightarrow g(n) = \displaystyle\sum^n_{k=m}\left(-1\right)^{n - k}\dbinom{n}{k}f(k)\)

  • 公式3(至少与恰好问题):

    \(\large f(n) = \displaystyle\sum^m_{k=n}\dbinom{k}{n}g(k)\)

    \(\large \Leftrightarrow g(n) = \displaystyle\sum^m_{k=n}\left(-1\right)^{k - n}\dbinom{k}{n}f(k)\)

例题:

  • \(\tt BZOJ\ 2839\) 集合计数:

    题意:

    给定 \(n\) 个元素,相对应的就有 \(2^n\) 个集合。现在要在这 \(2^n\) 个集合中取出若干集合,使得他们的交集的元素个数为 \(K\),求取法的方案数。对 \(10^9+7\) 取模。

    数据范围:\(n \leq 10^6\)

    思路:

    定义 \(f(x)\) 表示交集中有 \(x\) 个元素被固定选择,剩余元素随意选择的方案数(不去重),定义 \(g(x)\) 表示交集恰好有 \(x\) 个元素的方案数,则有:
    \(\large f(x) = \displaystyle\sum^n_{k=x}\dbinom{k}{x}g(k) = \dbinom{n}{x}\left(2^{2^{n - x}} - 1\right)\)

    \(\large g(x) = \displaystyle\sum^n_{k = x}(-1)^{k - x}\dbinom{n}{k}f(k)\)

    而答案为 \(g(K)\)

    时间复杂度 \(\Theta\left(n\right)\)

    代码:

    点击查看代码
    // =============================================
    // 暁の水平线に胜利を刻むのです!
    // Author: 佐世保の时雨
    // Blog: https://www.cnblogs.com/SasebonoShigure
    // =============================================
    
    #include <cstdio>
    #include <iostream>
    
    using namespace std;
    
    typedef long long LL;
    
    const int Maxn = 2e6 + 10;
    const LL Mod = 1000000007;
    
    int n, k;
    LL Answer, Pow = 2;
    LL Fact[Maxn], Inv[Maxn];
    
    inline LL Qkpow (LL Base, LL x) {
    	LL Pow = 1;
    
    	while (x ) {
    		if (x & 1 ) {
    			Pow = Pow * Base % Mod;
    		}
    
    		x >>= 1, Base = Base * Base % Mod;
    	}
    
    	return Pow;
    }
    
    inline LL Getinv (const LL Num) {
    	return Qkpow (Num, Mod - 2);
    }
    
    inline LL Getbinom (const int n, const int m) {
    	return Fact[n] * Inv[m] % Mod * Inv[n - m] % Mod;
    }
    
    signed main () {
    	scanf ("%d %d", &n, &k), Fact[0] = 1;
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		Fact[i] = Fact[i - 1] * i % Mod;
    	}
    
    	Inv[n] = Getinv (Fact[n]);
    
    	for (int i = n - 1; ~i; -- i ) {
    		Inv[i] = Inv[i + 1] * (i + 1) % Mod;
    	}
    
    	for (int i = n, Tag = ((n - k) & 1) ? -1 : 1; i >= k; -- i, Tag = -Tag, Pow = Pow * Pow % Mod ) {
    		Answer = (Answer + Tag * Getbinom (i, k) * Getbinom (n, i) % Mod * (Pow - 1) % Mod + Mod) % Mod;
    //		printf ("%d\n")
    	}
    
    	printf ("%lld\n", Answer);
    	return 0;
    }
    
  • \(\tt BZOJ\ 3422\) 已经没有什么好害怕的了:

    题意:

    \(n\) 个糖果和 \(n\) 个药片,将它们两两配对。每个糖果和药片都有能量值。求糖果的能量大于药片的配对恰好比药片的能量大于糖果的配对多 \(k\) 对的方案数。对 \(10^9+7\) 取模。
    数据范围\(n \leq 2 \times 10^3\)\(0 \leq k \leq n\)。药片和糖果的能量值在 int 范围内,且 \(2n\) 个能量值保证互不相同。

    思路:

    定义 \(f(x)\) 表示保证有 \(x\) 对糖果的能量大于药片的配对后,剩余 \(n - x\) 对糖果和药片随机匹配的方案数(不去重),\(g(x)\) 表示恰好有 \(x\) 对糖果的能量大于药片的配对的方案数,则有:

    \(\large f(x) = \displaystyle\sum^n_{k=x}\dbinom{k}{x}g(k)\)

    \(\large g(x) = \displaystyle\sum^n_{k=x}\left(-1\right)^{k - x}\dbinom{k}{x}f(k)\)

    接下来目标即为求出 \(f(x)\) 的表达式。(其中不含 \(g(x)\)

    显然我们需要 \(DP\)

    首先,我们对糖果和药片按能量值从小到大排序。定义 \(dp_{i,j}\) 表示将第 \(i\) 个糖果配对后,一共有 \(j\) 对糖果的能量大于药片的配对。根据定义,我们可以很快得出 \(\large dp_{i,j} = dp_{i - 1,j} + \left(tot_i - j + 1\right)dp_{i - 1, j - 1}\),其中 \(tot_i\) 表示能量值比糖果 \(i\) 小的药片数。

    所以,\(\large f(x) = dp_{n,x} \cdot \left(n - x\right)!\),答案为 \(g\left(\dfrac{n+k}{2}\right)\)

    时间复杂度 \(\Theta\left(n^2\right)\)

    代码:

    点击查看代码
    // =============================================
    // 暁の水平线に胜利を刻むのです!
    // Author: 佐世保の时雨
    // Blog: https://www.cnblogs.com/SasebonoShigure
    // =============================================
    
    #include <cstdio>
    #include <iostream>
    #include <algorithm>
    
    using namespace std;
    
    typedef long long LL;
    
    const LL Mod = 1e9 + 9;
    const int Maxn = 2e3 + 10;
    
    int n, k, N;
    int A[Maxn], B[Maxn];
    LL Answer;
    LL f[Maxn][Maxn], Fact[Maxn], Inv[Maxn];
    
    inline LL Qkpow (LL Base, LL x) {
    	LL Pow = 1;
    
    	while (x ) {
    		if (x & 1 ) {
    			Pow = Pow * Base % Mod;
    		}
    
    		x >>= 1, Base = Base * Base % Mod;
    	}
    
    	return Pow;
    }
    
    inline LL Getinv (const LL Num) {
    	return Qkpow (Num, Mod - 2);
    }
    
    inline LL Getbinom (const int n, const int m) {
    	return Fact[n] * Inv[m] % Mod * Inv[n - m] % Mod;
    }
    
    signed main () {
    	scanf ("%d %d", &n, &k), N = (n + k) >> 1, Fact[0] = 1;
    
    	if ((n + k) & 1 ) {
    		printf ("0\n");
    		return 0;
    	}
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		Fact[i] = Fact[i - 1] * i % Mod;
    	}
    
    	Inv[n] = Getinv (Fact[n]);
    
    	for (int i = n - 1; ~i; -- i ) {
    		Inv[i] = Inv[i + 1] * (i + 1) % Mod;
    	}
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		scanf ("%d", A + i);
    	}
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		scanf ("%d", B + i);
    	}
    
    	sort (A + 1, A + n + 1);
    	sort (B + 1, B + n + 1);
    	f[0][0] = 1;
    
    	for (int i = 1, Count; i <= n; ++ i ) {
    		Count = 0, f[i][0] = f[i - 1][0];
    
    		for (int j = 1; j <= n; ++ j ) {
    			Count += A[i] > B[j];
    		}
    
    		for (int j = 1; j <= i; ++ j ) {
    			f[i][j] = (f[i - 1][j] + max (0, Count - j + 1) * f[i - 1][j - 1] % Mod) % Mod;
    		}
    	}
    
    	for (int i = N, Tag = 1; i <= n; ++ i, Tag = -Tag ) {
    		Answer = (Answer + Tag * Getbinom (i, N) * f[n][i] % Mod * Fact[n - i] % Mod + Mod) % Mod;
    	}
    
    	printf ("%lld\n", Answer);
    	return 0;
    }
    
  • \(\tt BZOJ4665\) 小w的喜糖:

    题意:

    小w一共买了 \(n\) 块喜糖,发给了 \(n\) 个人,每个喜糖有一个种类。这时,小w突发奇想,如果这 \(n\) 个人相互交换手中的糖,那会有多少种方案使得每个人手中的糖的种类都与原来不同。两个方案不同当且仅当,存在一个人,他手中的糖的种类在两个方案中不一样。

    数据范围\(type_i \leq n \leq 2 \times 10^3\)

    思路:

    咕咕咕……

    代码:

    点击查看代码
    // =============================================
    // 暁の水平线に胜利を刻むのです!
    // Author: 佐世保の时雨
    // Blog: https://www.cnblogs.com/SasebonoShigure
    // =============================================
    
    #include <cstdio>
    #include <iostream>
    #include <algorithm>
    
    using namespace std;
    
    typedef long long LL;
    
    const LL Mod = 1e9 + 9;
    const int Maxn = 2e3 + 10;
    
    int n, x;
    int Count[Maxn];
    LL Answer;
    LL f[Maxn][Maxn], Fact[Maxn], Inv[Maxn];
    
    inline LL Qkpow (LL Base, LL x) {
    	LL Pow = 1;
    
    	while (x ) {
    		if (x & 1 ) {
    			Pow = Pow * Base % Mod;
    		}
    
    		x >>= 1, Base = Base * Base % Mod;
    	}
    
    	return Pow;
    }
    
    inline LL Getinv (const LL Num) {
    	return Qkpow (Num, Mod - 2);
    }
    
    inline LL Getbinom (const int n, const int m) {
    	return Fact[n] * Inv[m] % Mod * Inv[n - m] % Mod;
    }
    
    signed main () {
    	scanf ("%d", &n), Fact[0] = 1;
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		scanf ("%d", &x), ++ Count[x];
    	}
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		Fact[i] = Fact[i - 1] * i % Mod;
    	}
    
    	Inv[n] = Getinv (Fact[n]);
    
    	for (int i = n - 1; ~i; -- i ) {
    		Inv[i] = Inv[i + 1] * (i + 1) % Mod;
    	}
    
    	f[0][0] = 1;
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		for (int j = 0; j <= n; ++ j ) {
    			for (int k = 0; k <= Count[i] and k <= j; ++ k ) {
    				f[i][j] = (f[i][j] + f[i - 1][j - k] * Getbinom (Count[i], k) % Mod * Inv[Count[i] - k] % Mod) % Mod;
    			}
    
    		}
    	}
    
    	for (int i = 0, Tag = 1; i <= n; ++ i, Tag = -Tag ) {
    		Answer = (Answer + Tag * f[n][i] % Mod * Fact[n - i] % Mod + Mod) % Mod;
    	}
    
    	printf ("%lld\n", Answer);
    	return 0;
    }
    
  • \(\tt CF285E\ Positions\ in\ Permutations\)

    题意:

    称一个 \(1\)\(n\) 的排列的完美数为有多少个 \(i\) 满足 \(\left|P_i - i\right| = 1\)
    求有多少个长度为 \(n\) 的完美数恰好为 \(m\) 的排列。答案对 \(10^9 + 7\) 取模。

    数据范围\(1 \leq n \leq 1000\)\(0 \leq m \leq n\)

    思路:

    定义 \(f(x)\) 表示强制确定 \(x\) 个位置为完美的,剩下 \(n - x\) 个位置随便放的方案数(不去重),\(g(x)\) 为恰好有 \(x\) 个位置为完美的方案数。则有:

    \(\large f(x) = \displaystyle\sum^n_{k=x}\dbinom{k}{x}g(k)\)

    \(\large g(x) = \displaystyle\sum^n_{k=x}\left(-1\right)^{k - x}\dbinom{k}{x}f(k)\)

    接下来,我们尝试去得到 \(f(x)\)

    定义 \(dp_{i,j,0/1,0/1}\) 表示当前选到了第 \(i\) 位,一共有 \(j\) 个位置是完美的,是否已经选了 \(i\),是否已经选了 \(i + 1\) 的方案数。

    根据定义,我们可以进行分类讨论:

    • \(i\) 位是完美的:

      • \(i\) 位选 \(i - 1\)

        由状态 \(\left(i - 1, j - 1, 0, 0\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 0, 0\right)\)

        由状态 \(\left(i - 1, j - 1, 0, 1\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 1, 0\right)\)

      • \(i\) 位选 \(i + 1\)

        由状态 \(\left(i - 1, j - 1, 0/1, 0\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 0, 1\right)\)

        由状态 \(\left(i - 1, j - 1, 0/1, 1\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 1, 1\right)\)

    • \(i\) 位是不完美的:

      由状态 \(\left(i - 1, j, 0/1, 0\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 0, 0\right)\)

      由状态 \(\left(i - 1, j, 0/1, 1\right)\) 转移到状态 \(\left(i, j, 1, 0\right)\)

    \(f(x) = \left(dp_{n, x, 0, 0} + dp_{n, x, 1, 1}\right) \times \left(n - x\right)!\),由此,我们便可以求出 \(g(x)\)。最终答案为 \(g(m)\)

    注意此时 \(dp_{i,j,0/1,0/1}\) 可以压维成 \(dp_{0/1,,j,0/1,0/1}\)

    时间复杂度 \(\Theta \left(n^2\right)\)

    代码:

    点击查看代码
    // =============================================
    // 暁の水平线に胜利を刻むのです!
    // Author: 佐世保の时雨
    // Blog: https://www.cnblogs.com/SasebonoShigure
    // =============================================
    
    #include <cstdio>
    #include <iostream>
    #include <algorithm>
    
    using namespace std;
    
    typedef long long LL;
    
    const LL Mod = 1e9 + 7;
    const int Maxn = 1e3 + 10;
    
    int n, m;
    int Count[Maxn];
    LL Answer;
    LL f[Maxn][Maxn][2][2], Fact[Maxn], Inv[Maxn];
    
    inline LL Qkpow (LL Base, LL x) {
    	LL Pow = 1;
    
    	while (x ) {
    		if (x & 1 ) {
    			Pow = Pow * Base % Mod;
    		}
    
    		x >>= 1, Base = Base * Base % Mod;
    	}
    
    	return Pow;
    }
    
    inline LL Getinv (const LL Num) {
    	return Qkpow (Num, Mod - 2);
    }
    
    inline LL Getbinom (const int n, const int m) {
    	return Fact[n] * Inv[m] % Mod * Inv[n - m] % Mod;
    }
    
    signed main () {
    	scanf ("%d %d", &n, &m), Fact[0] = 1;
    	f[1][0][0][0] = f[1][1][0][1] = 1;
    
    	for (int i = 1; i <= n; ++ i ) {
    		Fact[i] = Fact[i - 1] * i % Mod;
    	}
    
    	Inv[n] = Getinv (Fact[n]);
    
    	for (int i = n - 1; ~i; -- i ) {
    		Inv[i] = Inv[i + 1] * (i + 1) % Mod;
    	}
    
    	for (int i = 2; i <= n; ++ i ) {
    		f[i][0][0][0] = 1;
    
    		for (int j = 1; j <= i; ++ j ) {
    			f[i][j][0][0] = (f[i - 1][j - 1][0][0] + f[i - 1][j][0][0] + f[i - 1][j][1][0]) % Mod;
    			f[i][j][1][0] = (f[i - 1][j - 1][0][1] + f[i - 1][j][0][1] + f[i - 1][j][1][1]) % Mod;
    			f[i][j][0][1] = (f[i - 1][j - 1][0][0] + f[i - 1][j - 1][1][0]) % Mod;
    			f[i][j][1][1] = (f[i - 1][j - 1][0][1] + f[i - 1][j - 1][1][1]) % Mod;
    		}
    	}
    
    	for (int i = m, Tag = 1; i <= n; ++ i, Tag = -Tag ) {
    		Answer = (Answer + Tag * Getbinom (i, m) * (f[n][i][0][0] + f[n][i][1][0]) % Mod * Fact[n - i] % Mod + Mod) % Mod;
    	}
    
    	printf ("%lld\n", Answer);
    	return 0;
    }
    
posted @ 2021-12-04 17:19  佐世保の时雨酱  阅读(145)  评论(1)    收藏  举报