用tensorflow框架搭建基于seq2seq-attention的聊天机器人

Tensorflow版本:

GPU: 1.12.0

理论部分:

参考:https://www.bilibili.com/video/av19080685,讲解的超级详细。

代码部分:

1、语料库预处理

2、搭建模型计算图

3、启动session会话,进行模型训练。

文件夹图示如下:其中data文件夹存储对话语料,ids文件夹存储词语和id之间的映射关系,tmp文件夹存储了整个的字典以及word2vec模型,checkpoint文件存储了tensorflow训练的模型。

进入代码实战部分:

首先得准备一些聊天机器人的语料库,这个可以自己搜索。这里自己手写了两个txt文件的对话,便于演示如何使用tensorflow搭建聊天机器人的流程。

1.1 读取语料库

 1 import os
 2 import jieba
 3 import json
 4 from gensim.models import Word2Vec
 5 corpus_path = './data/'
 6 corpus_files = os.listdir(corpus_path)
 7 corpus = []
 8 for corpus_file in corpus_files:
 9     with open(os.path.join(corpus_path, corpus_file), 'r', encoding='utf-8') as f:
10         lines = f.readlines()
11         corpus.extend(lines)
12 corpus = [sentence.replace('\n', '') for sentence in corpus]
13 corpus = [sentence.replace('\ufeff', '') for sentence in corpus]
14 print('语料库读取完成'.center(30, '='))

1.2 分词,构建词典

1 corpus_cut = [jieba.lcut(sentence) for sentence in corpus]
2 print('分词完成'.center(30, '='))
3 from tkinter import _flatten
4 tem = _flatten(corpus_cut)
5 _PAD, _BOS, _EOS, _UNK = '_PAD', '_BOS', '_EOS', '_UNK'
6 all_dict = [_PAD, _BOS, _EOS, _UNK] + list(set(tem))
7 print('词典构建完成'.center(30, '='))

1.3 构建映射关系

1 id2word = {i: j for i, j in enumerate(all_dict)}
2 word2id = {j: i for i, j in enumerate(all_dict)}
3 # dict(zip(id2word.values(), id2word.keys()))
4 print('映射关系构建完成'.center(30, '='))

1.4 语料转为id向量

1 ids = [[word2id.get(word, word2id[_UNK]) for word in sentence] for sentence in corpus_cut]

1.5 将语料拆分成source、target(问、答数据集)

1 # 拆分成问答数据集
2 fromids = ids[::2]
3 toids = ids[1::2]
4 len(fromids) == len(toids)

1.6 训练词向量

1 emb_size = 50
2 tmp = [list(map(str, id)) for id in ids]
3 if not os.path.exists('./tmp/word2vec.model'):
4     model = Word2Vec(tmp, size=emb_size, window=10, min_count=1, workers=-1)
5     model.save('./tmp/word2vec.model')
6 else:
7     print('词向量模型已构建,可直接调取'.center(50, '='))

1.7 保存文件

1 # 用记事本存储
2 with open('./tmp/fromids.txt', 'w', encoding='utf-8') as f:
3     f.writelines([' '.join(map(str, fromid)) for fromid in fromids])
4 # 用json存储
5 with open('./ids/ids.json', 'w') as f:
6     json.dump({'fromids':fromids, 'toids':toids}, fp=f, ensure_ascii=False)

2、搭建模型计算图

2.1 读取文件

 1 with open('./ids/ids.json', 'r') as f:
 2     tmp = json.load(f)
 3 fromids = tmp['fromids']
 4 toids = tmp['toids']
 5 with open('./tmp/dic.txt', 'r', encoding='utf-8') as f:
 6     all_dict = f.read().split('\n')
 7 word2id = {j: i for i, j in enumerate(all_dict)}
 8 id2word = {i: j for i, j in enumerate(all_dict)}
 9 model = Word2Vec.load('./tmp/word2vec.model')
10 emb_size = model.layer1_size

2.2 构建词向量矩阵

 1 vocab_size = len(all_dict)  # 词典大小
 2 corpus_size = len(fromids)  # 对话长度
 3 
 4 embedding_matrix = np.zeros((vocab_size, emb_size), dtype=np.float32)
 5 tmp = np.diag([1] * emb_size) # 对于词典中不存在的词语
 6 
 7 k = 0
 8 for i in range(vocab_size):
 9     try:
10         embedding_matrix[i] = model.wv[str(i)]
11     except:
12         embedding_matrix[i] = tmp[k]
13         k += 1

2.3 统一长度

1 from_length = [len(i) for i in fromids]
2 max_from_length = max(from_length)
3 source = [i + [word2id['_PAD']] * (max_from_length - len(i)) for i in fromids]
4 to_length = [len(i) for i in toids]
5 max_to_length = max(to_length)
6 target = [i + [word2id['_PAD']] * (max_to_length - len(i)) for i in toids]

2.4 定义Tensor

 1 num_layers = 2 # 神经元层数
 2 hidden_size = 100 # 隐藏神经元个数
 3 learning_rate = 0.001 # 学习率,0.0001-0.001
 4 max_inference_sequence_length = 35
 5 with tf.variable_scope('tensor', reuse=tf.AUTO_REUSE):
 6     # 输入
 7     input_data = tf.placeholder(tf.int32, [corpus_size, None], name='source')
 8     # 输出
 9     output_data = tf.placeholder(tf.int32, [corpus_size, None], name='target')
10     # 输入句子的长度
11     input_sequence_length = tf.placeholder(tf.int32, [corpus_size,], name='source_sequence_length')
12     # 输出句子的长度
13     output_sequence_length = tf.placeholder(tf.int32, [corpus_size,], name='target_sequence_length')
14     # 输出句子的最大长度
15     max_output_sequence_length = tf.reduce_max(output_sequence_length)
16     # 词向量矩阵
17     emb_matrix = tf.constant(embedding_matrix, name='embedding_matrix', dtype=tf.float32)

2.5 Encoder

 1 def get_lstm_cell(hidden_size):
 2     lstm_cell = tf.contrib.rnn.LSTMCell(
 3         num_units=hidden_size,
 4         initializer=tf.random_uniform_initializer(minval=-0.1, maxval=0.1, seed=2019)
 5     )
 6     return lstm_cell
 7 def encoder(hidden_size, num_layers, emb_matrix, input_data):
 8     encoder_embedding_input = tf.nn.embedding_lookup(params=emb_matrix, ids=input_data)
 9     encoder_cells = tf.contrib.rnn.MultiRNNCell(
10         [get_lstm_cell(hidden_size) for i in range(num_layers)]
11     )
12     encoder_output, encoder_state= tf.nn.dynamic_rnn(cell=encoder_cells,
13                   inputs=encoder_embedding_input,
14                   sequence_length=input_sequence_length,
15                   dtype=tf.float32
16                  )
17     return encoder_output, encoder_state

2.6.1 普通Decoder

 1 def decoder(output_data, corpus_size, word2id, emb_matrix, hidden_size, num_layers,
 2             vocab_size, output_sequence_length, max_output_sequence_length, max_inference_sequence_length, encoder_state):
 3     # numpy数据切片 output_data[0:corpus_size:1,0:-1:1],删除output_data最后一列数据
 4     ending = tf.strided_slice(output_data, begin=[0, 0], end=[corpus_size, -1], strides=[1, 1])
 5     begin_sigmal = tf.fill(dims=[corpus_size, 1], value=word2id['_BOS'])
 6     decoder_input_data = tf.concat([begin_sigmal, ending], axis=1, name='decoder_input_data')
 7     decoder_embedding_input = tf.nn.embedding_lookup(params=emb_matrix, ids=decoder_input_data)
 8     decoder_cells = tf.contrib.rnn.MultiRNNCell([get_lstm_cell(hidden_size) for i in range(num_layers)])
 9     project_layer = tf.layers.Dense(
10     units=vocab_size, # 全连接层神经元个数
11     kernel_initializer=tf.truncated_normal_initializer(mean=0.0, stddev=0.1) # 权重矩阵初始化
12     )
13     with tf.variable_scope('Decoder'):
14         # Helper对象
15         training_helper = tf.contrib.seq2seq.TrainingHelper(
16             inputs=decoder_embedding_input,
17             sequence_length=output_sequence_length)
18         # Basic Decoder
19         training_decoder = tf.contrib.seq2seq.BasicDecoder(
20             cell=decoder_cells,
21             helper=training_helper,
22             output_layer=project_layer,
23             initial_state=encoder_state
24         )
25         # Dynamic RNN
26         training_final_output, training_final_state, training_sequence_length = tf.contrib.seq2seq.dynamic_decode(
27             decoder=training_decoder,
28             maximum_iterations=max_output_sequence_length,
29             impute_finished=True)
30     with tf.variable_scope('Decoder', reuse=True):
31         # Helper对象
32         start_tokens = tf.tile(input=tf.constant(value=[word2id['_BOS']], dtype=tf.int32),
33                                multiples=[corpus_size], name='start_tokens')
34         inference_helper = tf.contrib.seq2seq.GreedyEmbeddingHelper(
35             embedding=emb_matrix,
36             start_tokens=start_tokens,
37             end_token=word2id['_EOS'])
38         # Basic Decoder
39         inference_decoder = tf.contrib.seq2seq.BasicDecoder(
40             cell=decoder_cells,
41             helper=inference_helper,
42             output_layer=project_layer,
43             initial_state=encoder_state
44         )
45         # Dynamic RNN
46         inference_final_output, inference_final_state, inference_sequence_length = tf.contrib.seq2seq.dynamic_decode(
47             decoder=inference_decoder,
48             maximum_iterations=max_inference_sequence_length,
49             impute_finished=True)
50     return training_final_output, training_final_state, inference_final_output, inference_final_state

2.6.2 Attention-Decoder

 1 def attention_decoder(output_data, corpus_size, word2id, emb_matrix, hidden_size, num_layers,
 2             vocab_size, output_sequence_length, max_output_sequence_length, max_inference_sequence_length, encoder_output):
 3     # numpy数据切片 output_data[0:corpus_size:1,0:-1:1],删除output_data最后一列数据
 4     ending = tf.strided_slice(output_data, begin=[0, 0], end=[corpus_size, -1], strides=[1, 1])
 5     begin_sigmal = tf.fill(dims=[corpus_size, 1], value=word2id['_BOS'])
 6     decoder_input_data = tf.concat([begin_sigmal, ending], axis=1, name='decoder_input_data')
 7     decoder_embedding_input = tf.nn.embedding_lookup(params=emb_matrix, ids=decoder_input_data)
 8     decoder_cells = tf.contrib.rnn.MultiRNNCell([get_lstm_cell(hidden_size) for i in range(num_layers)])
 9     # Attention机制
10     attention_mechanism = tf.contrib.seq2seq.LuongAttention(
11         num_units=hidden_size,
12         memory=encoder_output,
13         memory_sequence_length=input_sequence_length
14     )
15     decoder_cells = tf.contrib.seq2seq.AttentionWrapper(
16         cell=decoder_cells,
17         attention_mechanism=attention_mechanism,
18         attention_layer_size=hidden_size
19     )
20     project_layer = tf.layers.Dense(
21     units=vocab_size, # 全连接层神经元个数
22     kernel_initializer=tf.truncated_normal_initializer(mean=0.0, stddev=0.1) # 权重矩阵初始化
23     )
24     with tf.variable_scope('Decoder'):
25         # Helper对象
26         training_helper = tf.contrib.seq2seq.TrainingHelper(
27             inputs=decoder_embedding_input,
28             sequence_length=output_sequence_length)
29         # Basic Decoder
30         training_decoder = tf.contrib.seq2seq.BasicDecoder(
31             cell=decoder_cells,
32             helper=training_helper,
33             output_layer=project_layer,
34             initial_state=decoder_cells.zero_state(batch_size=corpus_size, dtype=tf.float32)
35         )
36         # Dynamic RNN
37         training_final_output, training_final_state, training_sequence_length = tf.contrib.seq2seq.dynamic_decode(
38             decoder=training_decoder,
39             maximum_iterations=max_output_sequence_length,
40             impute_finished=True)
41     with tf.variable_scope('Decoder', reuse=True):
42         # Helper对象
43         start_tokens = tf.tile(input=tf.constant(value=[word2id['_BOS']], dtype=tf.int32),
44                                multiples=[corpus_size], name='start_tokens')
45         inference_helper = tf.contrib.seq2seq.GreedyEmbeddingHelper(
46             embedding=emb_matrix,
47             start_tokens=start_tokens,
48             end_token=word2id['_EOS'])
49         # Basic Decoder
50         inference_decoder = tf.contrib.seq2seq.BasicDecoder(
51             cell=decoder_cells,
52             helper=inference_helper,
53             output_layer=project_layer,
54             initial_state=decoder_cells.zero_state(batch_size=corpus_size, dtype=tf.float32)
55         )
56         # Dynamic RNN
57         inference_final_output, inference_final_state, inference_sequence_length = tf.contrib.seq2seq.dynamic_decode(
58             decoder=inference_decoder,
59             maximum_iterations=max_inference_sequence_length,
60             impute_finished=True)
61     return training_final_output, training_final_state, inference_final_output, inference_final_state

2.7 Encoder-Decoder Model

1 encoder_output, encoder_state = encoder(hidden_size, num_layers, emb_matrix, input_data)
2 # training_final_output, training_final_state, inference_final_output, inference_final_state = decoder(
3 #     output_data, corpus_size, word2id, emb_matrix, hidden_size, num_layers, vocab_size,
4 #     output_sequence_length, max_output_sequence_length, max_inference_sequence_length, encoder_state)
5 training_final_output, training_final_state, inference_final_output, inference_final_state = attention_decoder(
6     output_data, corpus_size, word2id, emb_matrix, hidden_size, num_layers, vocab_size,
7     output_sequence_length, max_output_sequence_length, max_inference_sequence_length, encoder_output)

2.7.1 Loss Fuction

1 # tf.identity 相当与 copy
2 training_logits = tf.identity(input=training_final_output.rnn_output, name='training_logits')
3 inference_logits = tf.identity(input=inference_final_output.sample_id, name='inference_logits')
4 # [2,5] -> [[1,1,0,0,0],[1,1,1,1,1]]
5 mask = tf.sequence_mask(lengths=output_sequence_length, maxlen=max_output_sequence_length, name='mask', dtype=tf.float32)

2.7.2 Optimize

1 optimizer = tf.train.AdamOptimizer(learning_rate=learning_rate)

2.7.3 梯度剪枝

1 gradients = optimizer.compute_gradients(cost) # 计算损失函数的梯度
2 clip_gradients = [(tf.clip_by_value(t=grad, clip_value_max=5, clip_value_min=-5),var)
3                   for grad, var in gradients if grad is not None]
4 train_op = optimizer.apply_gradients(clip_gradients)

3 Train

 1 with tf.Session() as sess:
 2     sess.run(tf.global_variables_initializer())
 3     ckpt_dir = './checkpoint/' 
 4     saver = tf.train.Saver()
 5     ckpt = tf.train.latest_checkpoint(checkpoint_dir=ckpt_dir)
 6     if ckpt:
 7         saver.restore(sess, ckpt)
 8         print('加载模型完成')
 9     else:
10         print('没有找到训练过的模型')
11     for i in range(500):
12         _, training_pre, loss = sess.run([train_op, training_final_output.sample_id, cost],
13             feed_dict={
14                 input_data:source,
15                 output_data:target,
16                 input_sequence_length:from_length,
17                 output_sequence_length:to_length
18         })
19         if i % 100 == 0:
20             print(f'第{i}次训练'.center(50, '='))
21             print(f'损失值为{loss}'.center(50, '='))
22             print('输入:',' '.join([id2word[i] for i in source[0] if i != word2id['_PAD']]))
23             print('输出:',' '.join([id2word[i] for i in target[0] if i != word2id['_PAD']]))
24             print('Train预测:',' '.join([id2word[i] for i in training_pre[0] if i != word2id['_PAD']]))
25             saver.save(sess, ckpt_dir + 'trained_model.ckpt')
26             inference_pre = sess.run(
27                 inference_final_output.sample_id,
28                 feed_dict={
29                     input_data:source,
30                     input_sequence_length:from_length
31                 })
32             print('Inference预测:',' '.join([id2word[i] for i in inference_pre[0] if i != word2id['_PAD']]))
33             print('模型已保存'.center(50, '='))

训练结果展示

相比较seq2seq网络,带有Attention机制的seq2seq效果会好很多。

代码部分参考在网上找到的最新的Tensorflow API视频讲解,特手敲一遍供大家学习。由于Tensorflow Seq2Seq API经常大改,如运行出错,请参考官网对应版本API。

posted @ 2019-06-03 13:30  流林逍  阅读(3770)  评论(9编辑  收藏  举报