高等数学 2.3 高阶导数

一般地,函数 \(y = f(x)\) 的导数 \(y\ ' = f\ ' (x)\) 仍然是 \(x\) 的函数。我们把 \(y\ ' = f\ ' (x)\) 的导数叫做函数 \(y = f(x)\) 的二阶导数,记作 \(y\ ''\)\(\cfrac{\mathrm{d}^2 y}{\mathrm{d}x^2}\) ,即

\[y'' = (y')' \quad 或 \quad \cfrac{\mathrm{d}^2 y}{\mathrm{d}x^2} = \cfrac{\mathrm{d}}{\mathrm{d}x} \left( \cfrac{\mathrm{d}x}{\mathrm{d}y} \right) \]

相应地,把 \(y = f(x)\) 的导数 \(f'(x)\) 叫做函数 \(y = f(x)\)一阶导数

类似的,二阶导数的导数叫做三阶导数,三阶导数的导数叫做四阶导数 \(\cdots \cdots\) 一般地,\((n - 1)\) 阶导数的导数叫做 \(n\) 阶导数,分别记作

\[y''', y^{(4)}, \cdots , y^{(n)} \]

\[\cfrac{\mathrm{d}^3y}{\mathrm{d}x^3}, \cfrac{\mathrm{d}^4y}{\mathrm{d}x^4}, \cdots , \cfrac{\mathrm{d}^ny}{\mathrm{d}x^n} . \]

函数 \(y = f(x)\) 具有 \(n\) 阶导数,也常说成函数 \(y = f(x)\)\(n\) 阶可导。如果函数 \(y = f(x)\) 在点 \(x\) 处具有 \(n\) 阶导数,那么 \(y = f(x)\) 在点 \(x\) 的某一去心邻域内必定具有一切低于 \(n\) 阶的导数。二阶及二阶以上的导数统称高阶导数

例 求正弦函数与余弦函数的 \(n\) 阶导数。
解:

\[\begin{align*} y &= \sin x, \\ y' &= \cos x = \sin{\left( x + \cfrac{\pi}{2} \right)} , \\ y'' &= \cos{\left( x + \cfrac{\pi}{2} \right)} = \sin{\left( x + \cfrac{\pi}{2} + \cfrac{\pi}{2} \right)} = \sin{\left( x + 2 \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)}, \\ y''' &= \cos{\left( x + 2 \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)} = \sin{\left( x + 3 \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)}, \\ y^{(4)} &= \cos{\left( x + 3 \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)} = \sin{\left( x + 4 \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)}, \end{align*} \]

一般地,可得

\[y^{(n)} = \sin{\left( x + n \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)} , \]

\[(\sin x)^{(n)} = \sin{\left( x + n \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)} \]

用类似方法,可得

\[(\cos x)^{(n)} = \cos{\left( x + n \cdot \cfrac{\pi}{2} \right)} \]

例 求函数 \(y = \ln{(1 + x)}\)\(n\) 阶导数。
解:\(y' = \cfrac{1}{1 + x}\) , \(y'' = - \cfrac{1}{(1 + x)^2}\) , \(y''' = \cfrac{1 \cdot 2}{(1 + x)^3}\) , \(y^{(4)} = - \cfrac{1 \cdot 2 \cdot 3}{(1 + x)^4}\) ,
一般地,可得

\[y^{(n)} = (-1)^{n - 1} \cfrac{(n - 1)!}{(1 + x)^n} , \]

\[[\ln{(1 + x)}]^{(n)} = (-1)^{n - 1} \cfrac{(n - 1)!}{(1 + x)^n} \]

通常规定 \(0! = 1\) ,所以这个公式当 \(n = 1\) 时也成立。

例 求幂函数的 \(n\) 阶导数公式。
解:设 \(y = x^{\mu} (\mu 是任意常数)\) ,那么

\[\begin{align*} y' &= \mu x^{\mu - 1} , \\ y'' &= \mu (\mu - 1) x^{\mu - 2} , \\ y''' &= \mu (\mu - 1) (\mu - 2) x^{\mu - 3} , \\ y^{(4)} &= \mu (\mu - 1) (\mu - 2) (\mu - 3) x^{\mu - 4} , \end{align*} \]

一般地,可得

\[y^{(n)} = \mu (\mu - 1) (\mu - 2) \cdots (\mu - n + 1) x^{\mu - n} , \]

\[(x^{\mu})^{(n)} = \mu (\mu - 1) (\mu - 2) \cdots (\mu - n + 1) x^{\mu - n} . \]

\(\mu = n\) 时,得到

\[(x^{n})^{(n)} = n (n - 1) (n - 2) \cdot \ \cdots \ \cdot 3 \cdot 2 \cdot 1 = n! , \]

\[(x^n)^{(n + k)} = 0 \quad (k = 1, 2, \cdots). \]

如果函数 \(u = u(x)\)\(v = v(x)\) 都在点 \(x\) 处具有 \(n\) 阶导数,那么显然 \(u(x) \pm v(x)\) 也在点 \(x\) 处具有 \(n\) 阶导数,且

\[(u \pm v)^{(n)} = u^{(n)} \pm v^{(n)} . \]

但乘积 \(u(x) v(x)\)\(n\) 阶导数不简单。由

\[(uv)' = u' v + u v' \]

首先得出

\[\begin{align*} (uv)'' &= u'' v + 2 u' v' + u v'' , \\ (uv)''' &= u''' v + 3 u'' v' + 3 u' v'' + u v''' . \end{align*} \]

用数学归纳法可以证明

\[(uv)^{(n)} = u^{(n)} v + n u^{(n - 1)} v' + \cfrac{n (n - 1)}{2!} u^{(n - 2)} v'' + \cdots + \cfrac{n (n - 1) \cdots (n - k + 1)}{k!} u^{(n - k)} v^{(k)} + \cdots + u v^{(n)} . \]

上式称为莱布尼茨(Leibniz)公式。按二项式定理展开写成

\[(u + v)^n = u^n v^0 + n u^{n - 1} v^1 + \cfrac{n (n - 1)}{2!} u^{n -2} v^2 + \cdots + u^0 v^n , \]

\[(u + v)^n = \sum_{k = 0}^{n} C_n^k u^{n - k} v^k , \]

\(k\) 次幂换成 \(k\) 阶导数(零阶导数理解为函数本身),再把左端的 \(u + v\) 换成 \(uv\) ,这样就得到

\[(u v)^n = \sum_{k = 0}^{n} C_n^k u^{(n - k)} v^{(k)} . \]

例 设 \(y = x^2 \mathrm{e}^{2x}\) ,求 \(y^{(20)}\)
解:设 \(u = \mathrm{e}^{2x}\)\(v = x^2\) ,则

\[u^{(k)} = 2^k \mathrm{e}^{2x} \quad (k = 1, 2, \cdots , 20) , \\ v' = 2x, \quad v'' = 2, \quad v^{(k)} = 0 \quad (k = 3, 4, \cdots , 20) , \]

代入莱布尼茨公式,得

\[\begin{align*} y^{(20)} &= (x^2 \mathrm{e}^{2x})^{(20)} \\ &= 2^{20} \mathrm{e}^{2x} \cdot x^2 + 20 \cdot 2^{19} \mathrm{e}^{2x} \cdot 2x + \cfrac{20 \cdot 19}{2!} 2^{18} \mathrm{e}^{2x} \cdot 2 \\ &= 2^{20} \mathrm{e}^{2x} (x^2 + 20x +95) \end{align*} \]

posted @ 2024-09-15 17:09  暮颜  阅读(143)  评论(0)    收藏  举报