Lifting The Exponent

全文默认 \(p\) 为素数

\(a,b\) 代表任意整数,\(x,y\) 代表不是 \(p\) 的倍数的整数

Lemma 0

Part 1 直接的因式分解

\[\begin{aligned} & a^n - b^n \\ =& (a-b) \sum\limits_{i=0}^{n-1} a^i b^{n-1-i} \end{aligned}\]

Part 2 凑 \(a-b\) 专用

\[\begin{aligned} & a^n - b^n \\ =& ((a-b) + b)^n - b^n \\ =& \sum\limits_{i=1}^n \binom n i (a-b)^i b^{n-i} \\ =& (a-b) \sum\limits_{i=1}^{n} \binom n i (a-b)^{i-1} b^{n-i} \end{aligned}\]

通用的柿子

Lemma 1

\(p^k \mid (a-b)\),则 \(p^{k+1} \mid (a^p - b^p)\)

经典的特殊情况:若 \(p \mid (a-b)\),则 \(p^2 \mid (a^p - b^p)\)

Proof

由 Lemma 0,

\[\begin{aligned} & a^p - b^p \\ =& (a-b) \sum\limits_{i=1}^p \binom p i (a-b)^{i-1} b^{p-i} \end{aligned}\]

每一项都是 \(p^{k+1}\) 的倍数。

Theorem 1

\(p \mid (a-b)\)

\[\nu_p(a^n - b^n) \ge \nu_p(a - b) + \nu_p(n) \]

Proof

\(k = \nu_p(n)\)

\(p^{\nu_p(a-b)} \mid a-b\)\(k\) 层 Lemma 1 可知 \(p^{\nu_p(a-b) + k} \mid a^{p^k} - b^{p^k}\)

由于 \(p^k \mid n\),可知 \(a^{p^k} - b^{p^k} \mid a^n - b^n\)。(把 \(n\) 看成 \(p^k \times m\),然后 \((a^{p^k})^m - (b^{p^k})^m\) 因式分解)

根据整除的传递性 \(p^{\nu_p(a-b) + k} \mid a^n - b^n\),即 \(\nu_p(a^n - b^n) \ge \nu_p(a - b) + \nu_p(n)\)

Example 1 经典老题

\(n\) 是正整数,\(a,b\) 是互不相等的整数,\(n \mid (a^n - b^n)\)。证明:\(n \mid \frac {a^n - b^n} {a - b}\)

Proof

只要证 \(\forall p \mid n, \nu_p(\frac {a^n - b^n} {a-b}) \ge \nu_p(n)\)

\(p \mid a - b\),则由 Theorem 1 可知直接成立。

\(p \nmid a - b\)\(\nu_p(\frac {a^n - b^n} {a-b}) = \nu_p(a^n - b^n)\),再根据题目条件 \(\nu_p(a^n - b^n) \ge \nu_p(n)\)

特殊条件下的等式

上面因为 \(a,b\) 自身可能是 \(p\) 的倍数,性质不好,得到的都是不等式。接下来我们换成 \(x,y\),就能得到许多等式了。

切记本文用 \(x,y\) 代表 \(p \nmid x, p \nmid y\),没有这个条件时可能导致定理不成立

Lemma 2

对于 \(p \nmid n\)\(p \mid x-y\),有

\[\nu_p(x^n - y^n) = \nu_p(x-y) \]

Proof

\[\begin{aligned} & x^n - y^n \\ =& (x-y) \sum\limits_{i=0}^{n-1} x^i y^{n-i-1} \\ =& (x-y) \sum\limits_{i=0}^{n-1} x^i (x+kp)^{n-i-1} & k \in \mathbb Z \\ \end{aligned}\]

求和算出来与 \(n \times x^{n-1}\)\(\bmod p\) 下同余,因为 \(p \nmid n\)\(p \nmid x\) 而不能为 \(0\)

LTE

\(p\)素数,\(p \mid x-y\)。则对于任意正整数 \(n\),有

\[\nu_p(x^n - y^n) = \nu_p(x - y) + \nu_p(n) \]

\[\nu_p\left(\frac {x^n - y^n} {x-y}\right) = \nu_p(n) \]

\(p\)素数,\(p \mid x+y\)。则对于任意正\(n\),有

\[\nu_p(x^n + y^n) = \nu_p(x + y) + \nu_p(n) \]

Proof

对于 \(p \nmid n\) 的情况已经在 Lemma 2 证过了。所以接下来只关心 \(p \mid n\)

\[\begin{aligned} & \frac {x^n - y^n} {x-y} \\ =& \sum\limits_{i=0}^{n-1} x^i y^{n-1-i} \\ =& \sum\limits_{i=0}^{n-1} ((x-y) + y)^i y^{n-i-1} \\ =& \sum\limits_{i=0}^{n-1} \sum\limits_{j=0}^i \binom i j (x-y)^j y^{n-j-1} \end{aligned}\]

考虑 Special Case: \(n=p\)

\[\begin{aligned} & \frac {x^p - y^p} {x-y} \\ =& \sum\limits_{i=0}^{p-1} \sum\limits_{j=0}^i \binom i j (x-y)^j y^{p-j-1} \end{aligned}\]

\(j \ge 2\) 时,\(\binom i j (x-y)^j y^{p-j-1}\) 必为 \(p^2\) 倍数,不管了。对于其余项:

\[\begin{aligned} & \sum\limits_{i=0}^{p-1} y^{p-1} + i (x-y) y^{p-2} \\ =& p \times y^{p-1} + \frac {p (p-1)} 2 (x-y) y^{p-2} \\ \equiv& p \times y^{p-1} \pmod {p^2} \end{aligned}\]

(在这个地方用到了 \(p\) 是奇数的性质,导致了以后 \(p=2\) 需要单独讨论)

这意味着 \(\nu_p\left(\frac {x^n - y^n} {x-y}\right) = 1\)。Special Case 证毕。

对于剩余情况,令 \(n = p^a \times b\),其中 \(p \nmid b\)

\[\begin{aligned} & \nu_p(x^n - y^n) \\ =& \nu_p((x^{p^a})^b - (y^{p^a})^b) \\ =& \nu_p(x^{p^a} - y^{p^a}) & \text{Lemma 2} \\ =& \nu_p((x^{p^{a-1}})^p - (y^{p^{a-1}})^p) \\ =& \nu_p(x^{p^{a-1}} - y^{p^{a-1}}) + 1 & \text{Special Case} \\ =& \nu_p(x-y) + a & \text{Mathematical induction} \end{aligned}\]

证毕。

后面那个好证啊,把 \(-y\) 带进上面那个 \(y\) 的地方就行了。

\(p=2\) Part 1

\(2 \mid x - y\),对于正\(n\)

\[\nu_2(x^n - y^n) = \nu_2(x - y) \]

(为 Lemma 2 的弱化)

\(p=2\) Part 2

\(2 \mid x - y\),对于正\(n\)

\[\nu_2(x^n - y^n) = \nu_2(x - y) + \nu_2(x + y) + \nu_2(n) - 1 \]

特别地,当 \(4 \mid x - y\),对于任意数 \(n\)

\[\nu_2(x + y) = 1 \]

\[\nu_2(x^n - y^n) = \nu_2(x - y) + \nu_2(n) \]

Proof

\(n = 2^a \times b\),其中 \(2 \nmid b\)

\[\begin{aligned} & \nu_2(x^n - y^n) \\ =& \nu_2(x^{2^a} - y^{2^a}) & \text{Lemma 2} \\ =& \nu_2\left( (x-y)(x+y) \prod\limits_{i=1}^{a-1}(x^{2^i} + y^{2^i}) \right) \\ =& \nu_2(x-y) + \nu_2(x+y) + \sum\limits_{i=1}^{a-1}\nu_2\left(x^{2^i} + y^{2^i}\right) \\ =& \nu_2(x-y) + \nu_2(x+y) + a-1 \\ \end{aligned}\]

证毕。

总结

主要用到的一些证明方法:

  • Lemma 0 太好用了。
  • \(y\) 表示成 \(x + kp\),或者说使劲凑 \(x-y\)
  • Lemma 2 用于剔除幂次中无关的部分,最终只剩下 \(p\) 的幂。
  • \(\nu_p\) 的性质类似对数函数,可以乘法化加法。
  • 看到 \(x^{2^a} - y^{2^a}\) 这个 Pattern 要能识别。

References

posted @ 2025-01-22 19:50  August_Light  阅读(60)  评论(0)    收藏  举报